Er zijn weinig games die zo’n zware ontwikkelperiode meemaken als S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl. Maar liefst zeven jaar werkte het Oekraïense GSC Game World aan hun vervolg, onder wel heel bijzondere omstandigheden. Eerst geraakt door COVID, met vlak daarop de invasie van Rusland; je kunt gerust zeggen dat het een klein wonder is dat de game nu in onze handen ligt. De originele S.T.A.L.K.E.R.-trilogie (losjes geïnspireerd op de gelijknamige filmklassieker van Tarkovski) stamt alweer uit 2007 en kreeg twee behoorlijk degelijke vervolgen (vooruit, Clear Sky was een prequel).
Hoog tijd voor een nieuw deel. Fans wachten al sinds de originele aankondiging in 2010, die in 2012 werd gevolgd door het teleurstellende nieuws dat de game was geannuleerd. Toch dook S.T.A.L.K.E.R. 2 in 2018 weer op, met een geplande release in 2021. Uiteindelijk ligt de game, na veel uitstel, eind 2024 eindelijk in onze handen. Is S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl het wachten waard geweest?
Gevaren in de Zone
De S.T.A.L.K.E.R.-games draaien om de mysterieuze ‘Zone’ die verscheen in het exclusiegebied rond wat ooit Chernobyl heette, maar tegenwoordig uiteraard Chornobyl genoemd wordt. Na de ramp in 1986 vond er in 2006 een tweede explosie plaats, waarna allerlei anomalieën de omgeving onveilig maakten, bovenop de al aanwezige straling. Deze anomalies zijn uitzonderlijk gevaarlijk en kunnen bijvoorbeeld de zwaartekracht omdraaien. Ze nemen ook de vorm aan van gaswolken of zwevende zeepbellen die je achtervolgen. Tegelijkertijd leveren ze bijzondere artifacts op, met unieke krachten. Deze artifacts zijn een van de belangrijkste redenen waarom de Zone verre van verlaten is.
Ook de aanwezige dieren zijn gemuteerd tot bloeddorstige wezens, een gevaar dat fans van de serie maar al te goed kennen. Als kers op de taart wordt het gebied regelmatig geteisterd door Emissions: nucleaire superstormen waarvoor je absoluut dekking moet zoeken. Als je je niet in een gebouw of kelder bevindt, verander je binnen enkele seconden in een rokend lijk. Het stormt regelmatig (naast de eeuwige regen), maar als de hemel rood kleurt tussen de bliksemflitsen (de radiowaarschuwing komt niet altijd door), ga dan onmiddellijk op zoek naar een schuilplaats.
Avonturiers en fanatiekelingen
De titulaire Stalkers zijn avonturiers die het gebied intrekken om artifacts te verzamelen, maar sommigen hebben andere motivaties. Sommigen zijn uit op geld, anderen zoeken avontuur, en weer anderen zijn op de vlucht voor iets in wat liefkozend ‘the Mainland’ wordt genoemd. Het ‘eiland’ van de Zone zit vol mysterie en heeft een spirituele kant die zowel Stalkers als andere facties aantrekt. Het mogelijk bovennatuurlijke aspect van de Zone speelt in dit deel opnieuw een grote rol.
Een kleine waarschuwing voor wie dit hun eerste S.T.A.L.K.E.R.-game is: deze games zijn moeilijk.
Een kleine waarschuwing voor nieuwkomers: de S.T.A.L.K.E.R.-games zijn moeilijk. Je voelt je echt een eenzame reiziger in een onbekend en vijandig gebied, waar alles eropuit lijkt om je ten val te brengen.
In S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl kruip je in de huid van Skif, een onbekende wiens huis ver buiten de Zone is verwoest door een artifact. Deze artifacts zouden eigenlijk alleen binnen de Zone actief moeten zijn, dus Skif besluit samen met een professor op onderzoek uit te gaan. Zijn doel is het artifact te heractiveren binnen de Zone zelf. Maar zoals je zou verwachten, word je al snel beroofd, waarna een epische zoektocht volgt die je door de hele Zone leidt. Onderweg krijg je te maken met verschillende facties en hun onderlinge intriges. De keuzes die je maakt hebben een directe invloed op het verhaal, met vier mogelijke eindes.
Politieke intriges onder de schaduw van de kerncentrale
Hierbij moet ik vermelden dat ik het spel nu een keer heb uitgespeeld, dus ik weet nog niet precies wat de effecten van alle keuzes zijn, maar er zijn vier eindes te behalen. Belangrijke keuzes maak je al veel eerder in het spel; het einde is dus zeker niet een kwestie van welke knop je indrukt. Leuk is dat Skif meer is dan een stille hoofdpersoon. Hij heeft zijn eigen mening en motivaties, wat de speler toch wat meer houvast geeft. De verschillende facties die de Zone bewonen zijn behoorlijk divers en ze hebben elk al flink wat geschiedenis uit de eerdere games. Voor fans is het dan ook een feest van herkenning om te zien wat er in de tussentijd allemaal voor machtswisselingen hebben plaatsgevonden. Het verhaal kent behoorlijk wat interessante wendingen, bekende namen en personages, en ik ben ergens heel benieuwd waar de andere keuzes me zouden leiden.
De echte ster van S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl is natuurlijk de Zone zelf. Het gebied is groter, gedetailleerder en gevaarlijker dan ooit tevoren. Er is maar liefst zestig vierkante kilometer om te verkennen, en gezien er geen voertuigen zijn of fast travel is, kun je je maar beter voorbereiden op wat flinke wandelingen door spookachtige Oekraïense bossen en verlaten steden. Het spel is ook echt groot; ik was dik veertig uur bezig om alleen het hoofdverhaal te halen. De meeste sidequests heb ik overgeslagen, ondanks dat de paar die ik speelde zeker de moeite waren. Voor mijn gevoel miste ik wat betere wapens en upgrades door de focus om het verhaal uit te spelen, dus sla die sidequests zeker niet over!
Een levendige wereld in een dood gebied
GSC Game World heeft hard gewerkt om de wereld levendig te maken. Maar let op: deze wereld is gevaarlijk. Echte vrienden bestaan niet, iedereen is uit op eigen gewin, en je moet altijd voorbereid zijn op verraad. Afhankelijk van je reputatie zullen facties je helpen of juist aanvallen. De AI is behoorlijk uitdagend. De verbeterde A-Life 2.0-simulatie zorgt ervoor dat personages niet vast op één plek blijven, maar voortdurend hun eigen expedities ondernemen. Dit leidt tot onverwachte situaties. Je kunt zomaar twee vechtende facties tegenkomen. Het is dan aan jou om mee te vechten, rustig af te wachten en de overlevenden te looten, of snel naar bondgenoten te rennen als je zelf in het nauw komt.
Echte vrienden bestaan niet, iedereen is uit op eigen gewin, en je moet altijd voorbereid zijn op verraad.
Dit betekent dat tegenstanders en medestanders niet altijd op dezelfde locatie zitten; iedereen is constant bezig met hun eigen expedities. Het kan zomaar dat je twee vechtende facties tegenkomt. Aan jou de keuze om mee te vechten, rustig te wachten en de overlevenden te lijf te gaan, of snel naar wat bevriende factieleden te rennen als je het onderspit dreigt te delven tegen een roedel van die vervloekte gemuteerde honden.
Moeilijke keuzes en zwaarbevochten upgrades
S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl kent geen ervaringspunten of levels; alle upgrades die je krijgt zitten in betere wapens, gear en artifacts. Deze zijn relatief zeldzaam, en je zult echt moeite moeten doen (of wat sidequests moeten voltooien) om betere spullen te bemachtigen. Doordat je behoorlijk beperkt bent in hoeveel je bij je kan dragen, is het ook nog eens belangrijk om goed te kijken wat je meeneemt en wat je laat liggen.
Met twee wapens en een armor kun je misschien nog één à twee extra wapens in je tas dragen voordat je zo krom loopt dat je zelfs niet meer wegkomt van een gemuteerde rat. Eventuele extra wapens en items die je mee weet te nemen naar een kamp, kun je daar verkopen. Onderweg kun je soms handelen met andere mensen die je tegenkomt, maar die hebben zo weinig geld bij zich dat je amper gewicht bij ze kwijt kunt. Onhandig genoeg komt het vaak voor dat je expedities zodanig ver van de kampen wegleiden dat je echt moeilijke keuzes moet maken over wat je laat liggen, of flink wat tijd moet uittrekken om anderhalve kilometer bijna kruipend af te leggen.
Veel kleine frustraties
De enorme afstanden die je lopend af moet leggen, zijn soms frustrerend, zeker als je te veel troep bij je draagt. Opvallend is dat je in het eerste gebied vaak wordt aangevallen, maar als je eenmaal deze ‘lesser Zone’ uit bent, zijn willekeurige aanvallen zeldzamer. Dat zorgt er ook voor dat sommige trektochten gewoon saai zijn. Een kwartier lang lopen door regenachtige bossen is niet altijd leuk. Ook is het begin daarmee soms moeilijker dan de rest van het spel.
Verder kunnen wapens en gear ook kapot, en deze zijn behoorlijk duur om te repareren als je te lang wacht. Dus houd die uitstekende armor in goede conditie, anders zou het weleens kunnen dat je het item niet meer kunt repareren omdat je nooit meer genoeg geld (of Koupons, wat voor geld in de Zone doorgaat) bij elkaar krijgt. En een wapen dat om de haverklap vastslaat, kun je ook beter vervangen. Verder is elke expeditie gebaat bij een flinke lading bandages om bloeden te stelpen en medkits die los daarvan healen. Straling raak je kwijt met een teug uit een fles vodka. En je moet natuurlijk eten; zelfs niet slapen heeft negatieve effecten, dus neem rustig de tijd als je eens in een kamp bent. Er is flink wat om rekening mee te houden wanneer je eropuit trekt.
De combat zelf werkt voor mijn gevoel beter dan in eerdere delen. Vooral je startwapens zijn iets effectiever en je krijgt al snel een paar degelijke upgrades. Schieten voelt goed, en alle wapens doen eigenlijk precies wat je ervan verwacht. Later in het spel kom je een paar meer unieke wapens tegen, waarvan ik zeker zou aanraden die niet te laten liggen. Gelukkig kun je buiten combat overal quicksaven, dus het devies is absoluut om dit vaak te doen. Encounters zijn zelfs met betere wapens echt pittig, en de game houdt heel sardonisch een countertje bij met hoe vaak je doodgaat. Kijk er niet van op als dat tegen het einde van de game richting of boven de honderd kruipt.
Technisch wisselvallig
Grafisch gezien zijn de omgevingen prachtig, vooral de bossen. De verlaten steden voelen echter leeg en repetitief aan, en kampen ogen niet echt bewoond. Desondanks zijn sommige vergezichten adembenemend, zoals wanneer een druilerig zonnetje door de mist breekt.
De prestaties zijn over het algemeen goed, met ondersteuning voor FSR 3.0 en Frame Generation, wat vooral op gemiddelde systemen helpt. De gezichten en animaties van npc’s zijn echter wisselend van kwaliteit; sommige zien er goed uit, anderen zijn ronduit vreemd. De audio is eveneens inconsistent. De Engelse voice-acting is prima, maar sommige npc’s klinken onnatuurlijk. Dit wordt versterkt door een mix van Oost-Europese accenten en sterk Britse stemmen. Gelukkig zijn de omgevingsgeluiden en wapens van hoog niveau.
S.T.A.L.K.E.R. 2: Heart of Chornobyl is een bijzondere game, ook al kent het wat haken en ogen. Het spel is uitdagend en behoudt de kern van de serie, inclusief de rauwe overlevingsmechanieken. Ondanks schoonheidsfoutjes en technische issues is het een meeslepende ervaring, met enorm veel content en een indrukwekkende open wereld.